05431195

بقعه سید امین‌الدین جبراییل

بقعه سید امین‌الدین جبراییل-1 بقعه سید امین‌الدین جبراییل-2

بقعه سید امین ‌الدین جبراییل ، یا بقعه کلخوران ، آرامگاه پدر شیخ صفی‌الدین اسحق اردبیلی جد سلاطین صفوی است و در روستای کلخوران در سه کیلومتری اردبیل واقع شده ‌است . روستای کلخوران نیز گاه به نام این بقعه «کلخوران شیخ» خوانده می‌شود . بنای بقعه مربوط به اوایل قرن دهم هجری قمری است . این بنا در محوطه مشجری به ابعاد 150 در 200 متر قرار دارد که مقبره سید امین ‌الدین جبراییل به صورت یک هشت ضلعی در وسط باغ قرار گرفته ‌است . قسمتی از نمای پاکار بنا از سنگهای منتظم ساخته شده که روی آنها دیوارهای جانبی بقعه از آجر بنا شده ‌است .
بیرون بقعه با تزیینات کاشی به صورت تلفیقی کار شده ‌است . سقف این بقعه مسطح است که در وسط آن گنبد آجری به نسبت بزرگی قرار دارد . در ورودی بقعه یک ایوان قرار گرفته که دارای تذهیب کاشی است . در دو طرف در ورودی نقش یک شیر و یک پلنگ کشیده شده‌ است که با زنجیر به یکدیگر بسته شده‌اند . سبک نقاشی مربوط به دوره صفوی است . در داخل رواق بقعه گچبری و مقرنس‌ کاری بسیار ظریف و زیبایی کار شده ‌است .
در دو طرف رواق دو خواجه‌ نشین ساخته شده که به اتاقهای کوچکی منتهی می‌شوند . از وجود اتاق‌ها برای بیتوته زائرین بقعه استفاده می‌شده ‌است . سقف رواق دارای گچبری است . این گچبری‌ها با رنگهای طلایی و آبی دارای اسلیمی‌های زیبا و گلهای شاه ‌عباسی است که حاکی از آرامش و معنویت محیط و فضای بقعه ‌است . دیوارهای کناری رواق دارای کاشیکاری معرق است و در برخی قسمت‌ها کاشی‌های اصیل هشت ضلعی کار شده ‌است .
درب ورودی بقعه از چوب جنگلی ساخته شده که روی آن اشکالی به شکل لوزی و هشت ضلعی نقش بسته ‌است . آثار هنری از جمله کنده کاری و منبت بر روی این در مشاهده می‌شود . در وسط رواق ، مقبره صندوق چوبی و ساده سید امین‌ الدین جبراییل قرار گرفته که ابعاد آن ۵/1 در 2 در 3 متر است . بنا بر گفته جهانگردان ، در دوره صفوی این بقعه دارای فرشهای زیبا و پرده‌های نفیس بوده که اکنون اثری از آنها باقی نیست .
روی ازاره بیرونی دیوارهای جانبی بقعه آیاتی از قرآن به صورن گچبری نقش بسته که از اهمیت هنری شایان توجهی برخوردار است . در دو طرف شاه ‌نشین جنوبی بقعه ، دو اتاق شش ضلعی قرار دارد که دارای سقف مقرنس زیبا و ظریفی است که کتیبه‌ای بر روی در چوبی آن حکاکی شده‌ است .